Leon, een mooie plek om hier medeleven aan je familie te tonen. Wat jij voor ons klasgenoten hebt betekend is bijzonder en al veel beschreven. Jou gedenken, of aan je denken, kan ik niet op een plaats of op een tijdstip. Dat zit in me, altijd.

Lieve Tineke,Elise, Kasper en Kitty, Elfriede en Rakesh, Roelant en Mijke en Tale,
Vandaag brachten jullie Leon naar zijn laatste rustplaats. Onwaarschijnlijk en nog niet te bevatten. Voor mij zal hij er nog zijn zolang ik er ben. Ik kende hem nog niet erg lang. Toch was hij mij zeer vertrouwd. Leon gaf mij en anderen misschien ook het idee dat we vooral overeenstemden. Beaamde zo vaak mijn meest grillige gedachten en denkbeelden. Deed er soms nog een schepje bovenop. Misschien was hij daarom wel zo goed in het overzetten van literatuur naar toneel. Hij vond in een boek meesterlijk een dramatische kern die leidraad werd voor zijn bewerking ervan. Tegelijk werden personages vol mededogen neergezet. Daarnaast inspireerde zijn belangstelling voor de Duitse literatuur hem tot schrijven van zijn eigen stukken. Hij vroeg me vaak om in Limburg te komen werken, aan de Jeroen Brouwers b.v. We hadden er boeiende gesprekken over. Ik ging niet, te ver van huis... Maar met Vroman had ie me tuk.. Hoe mooi alles. Vanzelfsprekend. En dan de parallel met Tineke, met biologie, met Gouda, het was onvermijdelijk en onvergetelijk. Ik heb mijn huidige geluk te danken aan die productie. Een Tineke die hem onnavolgbaar kan imiteren.
Hijzelf was hij in mijn ogen bescheiden en geduldig, vasthoudend, lief. geestig en gevat. Als Iets van al deze kwaliteiten op een of andere manier terugkomt in jullie kinderen, lieve Tineke, wat een prachtig leven heeft Leon dan ook gehad. De mooie reizen die jullie de laatste jaren nog hebben gemaakt. De wandelingen door schitterende onwereldse oorden. Alsof hij alvast een kijkje achter de horizon wilde nemen. Voelde hij aankomen hoe weinig tijd hem uiteindelijk vergund was? Zijn liefdevolle zorg voor Elise hield zijn geest jong. Door vrouw, vier prachtige kinderen en een kleinkind voelde hij zich trots, rijk en gezegend. Jullie waren de warme troost van zijn laatste paar dagen voor zijn vroegtijdige vertrek. Zijn dat nu voor elkaar.

Naar ik meen was het oudejaarsavond 1981. We waren met een aantal vrienden en vriendinnen en mijn moeder in een boerderij in Acquoy in de Betuwe. Dat jaar was Léon er ook bij.
Andere jaren deden we spelletjes, zoals moordenaartje. Dat jaar nam Léon op zijn ontwapenende manier van vriendelijke reus al snel de leiding en verleidde ons toneel te spelen. Voor de duidelijkheid: Niemand van ons speelde toneel en de meesten van ons leek het ook niks om toneel te spelen.
Maar, zoals gezegd, Léon verleidde ons, deelde ons rollen toe, wees ons onze plaatsen en regisseerde een soort De Vloer op voordat dat programma bestond. De spelers, steeds een wisselend groepje, werden in de opkamer gepositioneerd, Léon zat als onze grote aanstuurder op een stoel vlak bij het trapje er naartoe en degenen die niet speelden zaten in de benedenkamer.
Tijdens de korte scènes stuurde Léon ons aan, dirigeerde ons door de ruimte, en gaf ons opdrachten met z’n rustige, diepe stem. En we speelden. We volgden zijn aanwijzingen op en maakten verhalen waarvan ik me de inhoud helaas niet herinner. Maar het gevoel herinner ik me wel. We volgden hem in een soort dans van leiden en volgen, soms serieus, soms hilarisch. Het werd een bijzondere en onvergetelijke jaarwisseling waar we allemaal van hebben genoten.
Of het daadwerkelijk Léons regiedebuut was weet ik niet, wel weet ik dat hij ongetwijfeld nooit meer met zo’n waardeloos stelletje acteurs heeft hoeven werken.
Hoe mooi zou het zijn als er ook na de dood toch nog iets te regisseren zou zijn en Léon ergens nog weer mensen zou kunnen verleiden om iets anders te zijn dan in het gewone leven.
In mijn dromen kan het en zie ik het hem doen.

Lieve Leon,

Ik ontmoette je voor het eerst op het terras van de IJsbreker. Inge Bos wilde een theaterbewerking maken van het Dagboek van Hendrik Groen. Ik zag daar niets in.
“Ga maar eens met Leon praten”, zei ze.
Binnen 10 minuten had je me overtuigd.
Met sommige mensen heb je onmiddellijk een klik. Jij was zo iemand.
We hebben uren zitten praten in de lente aan de Amstel. En later nog vaak aan het IJ bij De Pont.
Over de Liefde en de Literatuur.
Over het Theater en over Vissen.
Over het Leven en over De Wereld.
En tenslotte over de Dood.
Daarover zijn we helaas uitgepraat.
Ik ben in jou een deel van mij kwijt.

Ik heb mijn eerste hoofdrol als Frits van Egters in het theater mogen spelen met jou als regisseur. Ik ben je eeuwig dankbaar voor die kans. Rust zacht.

Lieve oud-klasgenoot
Dank voor je onvoorwaardelijke warmte en betrokkenheid. Je deed met anders kijken

Sonja

Lieve Tineke, Roelant, Elise, Elfriede en Kasper,
ALs jullie nichtje heb ik vaak bij jullie gelogeerd. Een groot avontuur, want in mijn herinnering was alles anders bij jullie dan bij ons thuis. Ik weet niet eens of die herinneringen allemaal echt waar zijn, maar laten we doen alsof dit zo is. Een voorkamer met allerlei spelletjes, een mega groot hobbelpaard, melk die werd gebracht door de melkboer en waar nog dingetjes in dreven, voetballen achter het huis en dat de bal zeker niet in het weiland mocht komen want anders werd de boer boos. Kikkers en padden vangen! Ik vond het allemaal mega fijn. Roelant en ik waren vaak samen met logeerpartijtjes, ook bij opa en oma. Ik denk dat ik een jaar of 7 was toen ik aan Leon vertelde dat ik een beetje verliefd was op Roelant. Het huis van opa en oma zat vol met de hele familie en die moesten dit leuke nieuws natuurlijk horen! Ik kan er nu heel hard om lachen maar toen durfde ik niet meer naar binnen toe. De liefde was al snel over, maar we kunen het nog steeds goed vinden denk ik Roel!
Ik hoop dat al deze herinneringen een beetje troost geven op de momenten dat het gemis zo groot zal zijn. Heel veel liefs, Kim

Waar je ook bent, ik zou het niet weten.
Niet in afstand of tijd te meten.
Maar ik heb je bij me. Diep in mij.
Daarom ben je zo dichtbij.
(Toon Hermans)