Geachte kinderen van Dirk Bootsma,
Van Jan Hoeijmakers kreeg ik het bericht dat jullie vader is overleden. Ik wil jullie graag van harte condoleren met dit grote verlies. Ik wist dat het hem al een tijd niet goed ging en dat hij niet meer in staat was om naar de KNAW vergaderingen te komen, waar ik hem placht te zien. Toch komt dan het einde nog als een schok.
Ik heb Dick, zoals wij hem altijd noemden, al vroeg in ons beider carrière ontmoet. We waren beiden geïnteresseerd in DNA, ondernemend en we stonden beiden bekend als kritisch. Zo werden we maatjes en kwamen we vaak samen in het geweer tegen zwak onderzoek of slap onderzoeksbeleid.
Dick deed baanbrekend onderzoek aan het mechanisme van de DNA reparatie, maar dat was aanvankelijk sterk celbiologisch gericht. Hij zag echter scherp de mogelijkheden die moleculair-biologisch onderzoek bood om het hele DNA reparatie proces in detail op te lossen. Ik herinner mij nog goed hoe hij mij belde of ik niet een competente moleculair bioloog voor hem wist om hem bij dit onderzoek bij te staan. Die had ik. Mijn promovendus Jan Hoeijmakers was na zijn promotie in een ongelukkige baan terecht gekomen en was op zoek naar iets anders. Hij leek me de perfecte kandidaat, heel competent, en ook inschikkelijk als zuiderling. Dat leek mij belangrijk want Dick was een krachtige baas en al te eigenwijze medewerkers zouden niet bij hem geaard hebben.
De combinatie Bootsma-Hoeijmakers bleek een gouden koppel. Zij vulden elkaar ook perfect aan: Dick had de kennis van de cel biologie en van de ziekten die door stoornissen in de DNA reparatie ontstaan; Jan was thuis in alle knepen van het DNA vak. Zo produceerden zij samen een stroom van belangrijke ontdekkingen, die het B-H duo beroemd maakte in het vakgebied. Het onderzoek was aanvankelijk gericht op aangeboren stoornissen in de DNA reparatie, maar al spoedig bleek dat de processen die Dick en Jan hebben ontdekt ook een centrale rol spelen in het ontstaan van kanker. Recent ontwikkelde chemotherapie bij kanker maakt van die inzichten gebruik.
Het wetenschappelijke werk van Dick heeft ruimschoots internationale waardering gekregen. Zo ontvingen Dick en Jan de Jeantet prijs, de grootste en meest prestigieuze Europese onderzoeks prijs. Ik herinner me de feestelijke uitreiking nog goed, want ik was in die tijd voorzitter van de jury. Dick was zeer verguld met deze erkenning van het belang van zijn werk.
Toen een paar jaar geleden de Nobelprijs voor ander onderzoek aan DNA reparatie werd uitgereikt, liet 1 van de prijswinnaars, een oude kennis van mij, me weten dat hij vond dat Dick en Jan eigenlijk hadden moeten delen in die prijs. Dat lijkt me een schitterend bewijs voor het grote belang dat door collega’s aan Dick’s onderzoek werd gehecht.
Na zijn emeritaat heeft Dick zich op het beeldhouwen gestort. Hij kon daar meeslepend over vertellen en hij had ook altijd foto’s bij zich om de resultaten van zijn werk te laten zien. Hij was daar best trots op en ik waardeer het zeer dat jullie bij de rouwkaart ook resultaten van zijn inspanningen laten zien.
Ik wens jullie sterkte bij het dragen van dit verlies. Wij zullen Dick missen.
Met vriendelijke groet,
Piet Borst
Prof. Dr. P.Borst
(p.borst@nki.nl)