Mariette is sinds mijn zevende jaar mijn vriendin.
Ondanks de verschillende plaatsen waar wij woonden is het contact gebleven. Soms zat er enige tijd tussen maar we pakten altijd zo de draad weer op.
Met Wil maakte ik kennis toen Mariëtte en Wil in 1976 bij ons kwamen logeren. Na even aftasten zat de stemming er goed in. Onder het genot van een paar glazen wijn werd het gesprek heftiger. Onderwepen: voornamelijk economie in relatie tot politiek, politieke voorkeur en salonsocialisme. Omdat ik zwanger was dronk ik geen alcohol en ging dus niet mee in de steeds emotioneler wordende woordenwisseling. Nuchter en met toenemende zorg, nam ik de opgewonden uiteenzettingen waar.
Dat gaat hem niet worden met zijn vieren was mijn reactie de volgende ochtend. Hoezo, het was toch een heerlijke avond, reageerde Wil. Hij vond het juist inspirerend om zo vrij en direct te kunnen discussiëren met anderen die dat ook doen.

Het was het begin van een mooie relatie waaraan ik veel heb ontleend. Bijvoorbeeld de kunst van genieten en de opvoedingswijsheden. En niet in het minst zijn gevoelvoor taal, vaak vormgegeven door spitsvondige humor.
Wil was een bijzonder mens...

We gaan samen naar het filmhuis in Utrecht, Springhaver
In het eetcafe eten we
Lekker, maar niet heel bijzonder

Wij kookten pas echt, in Frankrijk
Kreeftensoep
Levende kreeften in de pan
Vergiet, zeef, pers
Alles om zoveel mogelijk lekkers eruit krijgen

En als we ons met kerst waagde aan een kalkoen,
dompelde we deze eerst 48 uur in de pekel
Water, zout, suiker, laurier, kruiden
Trots waren we dat het laatste botje werd afgekloven

In vloeiend Frans bestelde je varkenswangen bij de charcuterie in de buurt
Niet dat ze deze hadden
Delicatessen aan de spaanse kant van de Pyreneeën bleken niet per definitie hetzelfde aan de franse kant
We leerden
En een uitnodiging voor het abattoir was ook leuk

De samenwerking in de keuken bleef een zoektocht
Ik ontwikkelde me, wilde doceren
Jij wilde niet de leerling zijn

In de buitenkeuken, de cuisine d'été, verzoende we
Vis op de gril
De oude houten tafel
En natuurlijk “du vin”
Wat kan ik zeggen
Er was wijn, er was genoeg wijn
En soms Armagnac


In het filmhuis, na het eten en voordat de film begint, filosoferen we
Jij met de waarachtigheid van Jürgen Habermas
Ik met de kunstmatige intelligentie van Alan Turing
Jij begrijpt het computationele systeem niet
Ik begrijp de communicatieve rationaliteit niet

Thuis aan de eettafel waren we een team
Team ratio
Met gemak hakte we team spiritualiteit van mama en nanouk in de pan
Dat we in een ander communicatief systeem zaten vergaten we voor het gemak

We zouden nog veel van ze leren
Toen je ziek werd deed nanouk ons voelen
En Mama deed ons ademhalen, met de buik


In het filmhuis bekijken we de documentaire over Johan Cruijff, de verlosser van FC Barcelona
Ik kijk tegen je op.

Jij had hem nog zien spelen
De befaamde wedstrijd Ajax-Liverpool van 1966 in het Olympisch Stadion
Als 18 jarige jongen zag je dat Ajax won met 5-1
Nou ja zag, de hele wedstrijd was er niks te zien vanwege de mist
Jij zag 1 doelpunt, dat van Liverpool

I switch to English for my mother in Law, Filomena
When it comes to sports Filomena has the same passion as you
You saw Cruijff
She saw Eusebio
In fact, Eusebio saw her as well
(of in het nederlands Eusebio zag haar wel zitten)
Filomena and Lasse thank you for being here

Als jochie zat ik al naast je, op de bank
Natuurlijk de Eredivisie op zondag
Maar ook de Duitse Bundesliga op zaterdagmiddag
En de Engelse Premier league op zaterdagavond, Match of the day

We keken alles
We stonden vroeg op voor de olympische schaatsers in Nagano
We bleven laat op voor Dafne in Rio
We zaten de hele zondagmiddag voor de koninginnenrit in de Tour de France

Veel, maar verantwoord
Jij analyseerde het spel zoals je het theater ontleedde
Sport als theater voor het volk

Op 25 juni 2000 zaten we tussen een oranje massa in de Kuip
De kwartfinale van het EK
In een weergaloze wedstrijd versloeg Nederland Joegoslavië met 6-1
In de trein terug keek het volk ons vreemd aan
Waarom we geen oranje droegen
We antwoordden niet
We wisten allebei
Wij zijn voor het voetbal

De laatste wedstrijd die we samen keken
Real Madrid - Ajax
Ouderwets genieten

Pap ik zal je missen
Je weet, de bal rolt

Ik zal jouw oprechte interesse en nieuwsgierigheid nooit vergeten. Altijd probeerde je mij uit te dagen tot kritische vragen en mijn kijk op het leven uit te lokken. Als klein meisje snapte ik daar nog niet veel van. Ik antwoordde maar wat, je bleef doorvragen, als je dan aan de blik in mijn ogen zag dat ik het echt niet meer wist, kwam daar je karakteriserende en lieve glimlach. Met je stralende ogen sprak je, het is goed, elk antwoord is oke.
Vanaf het moment dat ik als Nomaad de wijde wereld introk werden onze gesprekken ook intsenser. Tijdens de familie feesten voelde ik dat jij oprecht genoot van mijn belevenissen. Altijd geinteresseerd in wat ik nou weer heb uitgespookt, zij het in Chili, Zuid-Afrika of mijn werkgerelateerde tripjes. Altijd een luisterend oor, zonder oordelen, genietend van mijn nieuwste ontdekkingen.
Helaas hebben we niet meer de kans gehad om over mijn laatste 'expedities' te kletsen. Ik heb geleefd met stammen waar ze geloven in het animisme, en dat de ziel altijd voortleeft. Ik heb het mogen voelen en ervaren.
Dit geeft mij kracht en een gerust idee, ik zal je altijd blijven vertellen over mijn nieuwste ontdekkingen en avonturen.
Liefs,
Sophie

Wil Hildebrand heeft een betekenisvol fundament gelegd onder mijn kijk op, analyse van en liefde voor theater. Veel van zijn wijze lessen heb ik na mijn studie Theaterwetenchap meegenomen en toegepast in mijn werkveld als regisseur en dramaturg. En nog steeds draag ik ze met mij mee: focus op de inhoud, de noodzaak, de analyse, de betekenis en de vraag naar het ‘waarom’.
Naast docent was Wil ook mijn scriptiebegeleider. Ik was één van de eersten die een doctoraalscriptie wilde schrijven over (het gebrek aan) dramaturgie binnen de kunstvorm musical. Onontgonnen terrein binnen de Theaterwetenschap en dus voor Wil des te meer een reden om samen met mij de zoektocht en het avontuur aan te gaan. ‘Hoofd in de Wolken, Voeten op de Grond’ was de titel van mijn scriptie. En misschien zit in die titel ook wel een schets van Wil zoals ik hem mij herinner. Volop genietend van gesprekken over het vak met zijn studenten, van het overdragen en delen van kennis, een vurige glimlach op zijn gezicht als hij gedreven en vol passie sprak over een voorstelling, maar altijd kritisch, nooit ‘zomaar’, altijd met de blik van een dramaturg, altijd ‘op zoek’.

Bij zijn afscheid zag ik pas hoe betekenisvol Wil in zijn persoonlijke leven was en wat hij naast zijn onbetwistbare vakkennis en passie voor theater daadwerkelijk heeft achtergelaten: zijn liefde voor Mariëtte en zijn prachtige gezin. Hun liefdevolle en ontroerende herinneringen aan hem spraken boekdelen.

Ik ben blij dat ik Wil heb mogen leren kennen en wens Mariëtte en de hele familie heel veel sterkte toe.

Paul Eenens