Herinneren is een vorm van ontmoeten…

We ontmoetten elkaar voor het eerst in Skingen op een leeftijd waarop we ons bijna nog onsterfelijk waanden.
Door de jaren heen begonnen we elkaar aarzelend een vriend te noemen. Die titel kan je op latere leeftijd pas verdienen door wederzijdse genegenheid en bewezen loyaliteit.
Op het moment dat vrienden sterven gaat er ook in jou een stukje dood.
Oud worden willen we allemaal, de pijn van het heengaan van vrienden en geliefden zorgen dat je bij elk verlies wat meer beschadigd en gebogen het leven omarmt. Dat is dan waarschijnlijk de prijs van oud worden.
Ton het was geweldig je te ontmoeten en je jaren als vriend te hebben gehad. Mochten we als (afvallige) katholieke jongens elkaar alsnog in de hemel tegenkomen, zou het fijn zijn als je het biljart alvast reserveert.

Je vriend Rob (Adolfs)

Ton bezat als hobby een BMW uit de jaren twintig of dertig. Een rood, open racemonster dat veel lawaai produceerde. Op een dag nodigde hij me uit voor een ritje door de stad. Even showen. We namen de Leidsestraat, die kort daarvoor voor alle auto verkeer was afgesloten, en scheurden met niet meer dan een paar centimeter ruimte tussen de tram en de stoep door. Mensen sprongen de winkels in. Ik stond duizend angsten uit, vooral toen ik her en der op de gracht patrouillerende politiewagens signaleerde. Toch wisten we via stille zijstraten het drukke centrum te ontvluchten. “Nergens voor nodig om je zo druk te maken” mompelde hij nog.
Toen ik midden jaren zestig toe was aan mijn eerste auto, was Ton dan ook de aangewezen figuur om mij te begeleiden naar een adres in Rotterdam waar via een advertentie in De Telegraaf een donkergroene 6 cilinder sterke Triumph Vitesse met open kap werd aangeboden voor fl. 5.400,-. Een snoepje zo te zien. Ton opende met grote deskundigheid de motorkap, startte, reed een rondje, hield zijn hand voor de uitlaat, deed een paar proefjes en constateerde dat er misschien wel een paar dingetjes aan moesten gebeuren, maar dat ik dan wel een heel mooie sportieve auto onder m’n kont zou hebben. Ik zou erover nadenken. We reden terug. Het was 4 mei. Stromende regen. Onderweg gestopt vanwege de 2 minuten stilte. Een hamburger gegeten in een wegrestaurant. Eenmaal thuis begon ik te twijfelen. Die Engelse wagens stonden bekend om hun gevoeligheden. Toch maar een ANWB-keuring aangevraagd. Er zou binnen niet al te lange tijd voor fl.5000,- aan versleuteld moeten worden. Toch maar niet gedaan dus. Dat bedrag zou ver boven mijn budget uitkomen. Gewacht op een andere kans. Een rode Glas coupé, constructie van de Duitse zelfbouwer Hans Glas, later overgenomen door BMW. Ik heb er ruim vier jaar in gereden en was toen ongeveer hetzelfde bedrag aan onderhoud en reparaties kwijt als ik had moeten ophoesten bij de Triumph Vitesse. “Ach, auto’s,” zei Ton , “je bent er altijd meer aan kwijt dan je denkt, of je nou van een particulier of een garage koopt. Je moet gewoon geluk hebben.” Cruijff zou het gezegd kunnen hebben.
Ton sloeg andere wegen in, de tijdschriftjournalistiek, en ik ook: het bedrijfsleven als PR/Communicatiespecialist. Als afgezwaaide maar nog inzetbare reservekapitein werd ik tijdens de grote NAVO-oefening Atlantic Lion in de herfst van 1983 ondercommandant van een pers- en voorlichtingscentrum te velde op de luchtbasis Twente. Daar werden journalisten, Kamerleden en andere gasten geïnformeerd en rondgeleid. Ik herinner me dat er op een dag enige paniek uitbrak omdat de gevreesde Ton van Dijk van de Haagse Post zich had aangemeld, een niet als erg defensievriendelijk beschouwd weekblad. “Laat mij hem rondleiden over het oefenterrein,” zei ik, “want ik ken hem, dat scheelt misschien. Maar ik wil wel een helikopter met piloot ter beschikking hebben.” Aldus geschiedde. We vlogen bij uitstekende weersomstandigheden over glooiende velden in Nedersaksen, zagen een nagespeelde tankslag en oprukkende infanteristen. We landden ergens in een bietenveldje en ook nog op een dorpsplein waar de school uitliep om de 5-persoons Bӧlkow landmachthelikopter van dichtbij te kunnen zien. Zo te zien genoot Ton van deze special flight en daar getuigde het positieve verhaal een week later in de HP ook van. Mijn aanzien als “journalistenfluisteraar” steeg bij de Landmacht. Ik werd een paar jaar later zelfs nog reservemajoor. Ik heb het Ton maar niet laten weten.
Ik zou nog even door kunnen gaan met het ophalen van herinneringen. Zo leerde Ton mij, dat je door alle kracht op een punt te focussen gemakkelijk met je vinger een potlood of zelfs plastic BIC balpen doormidden kon slaan. Of met je hand een klerenhanger of zelfs een (niet te dikke) plank. Ik heb er vaak veel indruk mee gemaakt en doe dat nog met mijn kleinkinderen. “Karatetrucje van Ton,” zeg ik dan.
Hij leidde mij ooit een keer rond op de Wallen alsof ik als Amsterdammer de Wallen niet zou kennen. Maar het bezoek aan zwarte Joop (de Vries) was toch weer nieuw voor me. Ton scheen hem te kennen.
De laatste keer dat ik Ton in levenden lijve ontmoette was twee jaar geleden in café Kobalt aan het Singel vlakbij de Haarlemmersluis, waar de nog levende journalisten van de oude Tijd-redactie elk voorjaar bijeenkwamen voor een reünieborrel. We spraken af dat we nog een keer samen in good old Amsterdam een afzakkertje zouden nemen. Door Corona liep dat ernstige vertraging op. Toen de maatregelen versoepeld werden kwam het mailtje langs waaruit bleek dat Ton ernstig ziek was. Ik deed nog een poging, maar het was te laat. Hij wilde wel, maar kon niet meer.
Een bijzondere Amsterdamse journalist en uitstekend schrijver is er niet meer.

Loek Hieselaar

Enkele anekdotes uit het leven van Ton van Dijk. Amsterdammer, journalist, bandleider, kroegtijger, hoofdredacteur, schnabbelaar, gouden-handdrukspecialist, verhalenverteller, boekenschrijver en docent journalistiek.

Ik ken Ton vanaf het begin van zijn journalistieke bestaan, toen hij begin zestiger jaren als leerling-journalist in dienst kwam van het eerbiedwaardige dagblad De Tijd annex de Amsterdamse (volks)editie De Nieuwe Dag in Amsterdam.
Een echte Amsterdamse jongen uit de Transvaalbuurt, die weliswaar het rooms-katholieke St. Nicolaaslyceum had afgemaakt, maar meer geïnteresseerd leek in antieke auto’s , muziek, meisjes en feesten dan in gemeentelijke nota’s, nieuwbouwprojecten in de stad of branden en ongelukken. Tijd-hoofdredacteur mr. W.A.M. van der Kallen, hoeder van het gedrukte katholieke erfgoed die de pauselijke uitspraken uit het Vaticaan in de oorspronkelijk Latijnse tekst liet doorseinen omdat hij de vertaling van het Katholiek Nederlands Persbureau niet voldoende serieus nam, moet een verlichte dag hebben gehad, toen hij Ton aannam.
Misschien viel hij voor zijn Amsterdamse logica, zijn bijna brutale onbevangenheid en zijn verbale talent. Bovendien: De Tijd moest vernieuwen, de krant verloor abonnees. Er moest nieuw bloed in de redactie komen: ijverige jongens uit Amsterdam Oost, West en Noord, die overal achterheen draafden in plaats van zich te beperken tot de officieel vrijgegeven teksten waarmee de gesjeesde seminaristen ter redactie zich vaak bezighielden. Tons komst bleef dus niet onopgemerkt. Ik zat ook op de Amsterdamse stadsredactie, werd op 24-jarige leeftijd zelfs chef en daarmee ook de chef van Ton.

Zoals ieder beginnend journalist op een stadsredactie was Ton voorbestemd om de grote ongelukken, branden en moordpartijen in de stad te verslaan, inclusief nachtelijke persconferenties. Dat kwam hem als notoire feestganger wel eens slecht uit. In een weekend was er een grote brand uitgebroken in het hart van het Wallengebied met als gevolg vijf doden. Groot nieuws, dus persalarm. Toen ik hem op zondag belde biechtte hij me op niet naar de brand te zijn geweest. Hij had het persalarm niet kunnen horen, omdat hij op een feestje was en mobiele telefoons nog niet bestonden. “Maar maak je niet bezorgd” zei hij. “We hebben nog ruim een dag voordat de krant verschijnt. Je krijgt mijn verhaal en niemand zal weten dat we er niet bij waren.” Hoe hij het flikte flikte hij het maar op maandagavond hadden we een uitstekend “ooggetuigenverslag ”van onze speciale verslaggever inclusief details en quotes die ik in geen enkele andere krant had gelezen. Ton de fikser. Overal had hij wel zijn vriendjes en informanten zitten.

Loek Hieselaar

Stukje in HP / De Tijd over Ton van Daan Dijksman
(link knippen en plakken in browser, helaas werken de hyperlinks niet)

https://www.hpdetijd.nl/2021-06-11/ton-van-dijk-1943-2021-participerend-chroniqueur-van-het-misdaadmilieu/?share_code=ox2osevTbx51

Although only 11 years my senior, Ton was as much a father figure as friend. Truly a “Man’s Man”, I was so impressed how he eagerly engaged, and was genuinely interested in everyone he met, and had ample knowledge of just about everything. Really One of the greatest men I’ve ever met.
I have so much to thank Ton for but especially for the genes he and Marianne passed down to eventually help create our beautiful kids. Two of their many, totally amazing grand children.
Jimmy Sernesky

Ik leerde Ton kennen in 1998. Hij werkte als docent journalistieke vaardigheden bij de Opleiding Journalistiek aan de Universiteit van Groningen. Ik kwam dat jaar terug uit het Midden-Oosten en werd een van Tons collega’s.
We waren beide in de eerste plaats journalist en moesten nog een papiertje halen van de universiteit dat aan zou tonen dat we didactische kwaliteiten hadden. Ik herinner me van die cursus vooral de langdurige lunches met Ton na afloop, in een café om de hoek, met nep-Perzische kleedjes op tafel en goedkope uitsmijters met een pilsje erbij. Hij bezwoer mij de bonnetjes te bewaren want die waren aftrekbaar voor de belastingen.
Ton was voor mij een vriend en gids na jarenlang in het buitenland te hebben gewoond. Ik was na meer dan twintig jaar terug in Groningen en moest de draad weer zien op te pakken. Ton vroeg me hoe ik in mijn onderhoud kon voorzien, want Ik had maar een kleine aanstelling van twee dagen in de week bij de universiteit. Hij hielp mij aan verschillende freelance opdrachten, die me uiteindelijk door een moeilijke periode sleepten.
Ton zat altijd vol vragen; geïnteresseerd in mijn vroegere werk als correspondent in een gebied waar hij verder niet zoveel mee had. Hij was nieuwsgierig en empathisch tot op het bot, twee eigenschappen die hem waarschijnlijk ook tot zo’n goeie journalist maakten. Tegelijkertijd had hij een gezonde afkeer van autoriteiten en kon, als het nodig was, heerlijk grof zijn. Want journalistiek is ook een hard vak, laat je niets wijs maken.
Mijn laatste onderneming samen met Ton was een studiereis naar Denemarken, zo’n zestien jaar geleden. We gingen kijken hoe de opleidingen journalistiek het daar aanpakten met het praktijkonderwijs en de studenten in het diepe werden gegooid in een newsroom voorzien van de nieuwste snufjes.
Maar voor Ton bleven de fundamenten van journalistiek dezelfde, hoe de media zich verder ook ontwikkelen: dóórvragen, inlevingsvermogen en oog voor het detail. En de lezer aan de hand nemen bij je ontdekkingstocht, in een taal die begrijpelijk is en klinkt als een klok.
Dag Ton. Ook ik heb veel van je geleerd.
Jan Keulen

een eeuwig verlangen te beschouwen,......niet meer te vragen, dag ton. groet aad verkaaik

Met Tonnie naar het Mirandabad.
De lange kade, altijd zon.
De Berlagebrug, waar voor ons “de stad” begon.
De Amstel langs, rivier van onze jeugd
En dan het zwembad, de tegeltjes, het blauwe water,
de benauwde hokjes, de lucht van chloor.
En dan later, op weg weer naar huis, de ijslollie,
waarvan ik de smaak allang verloor.

Voor altijd in mijn gedachten,
je zussie

Gelukkig heb ik alles wat ik je nog wilde zeggen, tegen je kunnen zeggen tijdens ons afscheid.
Jij eindigde met " je bent altijd in mijn gedachten". Dat is wederzijds lieve Ton.
Beste peetoom ever!!
Marianne neemt vanaf nu de honneurs waar.
Dit had je leuk gevonden.
❌❌❌ Marjoleine